มาตรฐาน หรือ ตรารับรอง เกษตรอินทรีย์ Organic Certification

สวัสดีครับ วันนี้จะมาพูดถึงเรื่องราวของ ตราสัญลักษณ์ น๊ะครับ ก่อนอื่นเลยผมขอให้ท่านผู้อ่าน นึกถึงเรื่องราวของคำว่า"ตรา"ก่อน การใช้ ตรา คือการบ่งบอกลักษณะต่างๆของสิ่งนั้นๆในการจัดหมวดหมู่ของมัน เช่นเดียวกันครับ สำหรับเกษตรอินทรีย์เราจะมั่นใจได้อย่างไรว่าผู้ผลิตที่อ้างว่าเป็นเกษตรอินทรีย์นั้นจริงหรือไม่มากน้อยเพียงใด ด้วยเหตุนี้จึงมีการกำหนด ตราสัญลักษณ์ หรือ ที่เรียกว่า มาตรฐานเกษตรอินทรีย์ขึ้น ซึ่งในบทความนี้ผมจะพูดถึง มาตรฐานต่างๆ ที่เราควรรู้ไว้เพื่อการตัดสินใจในการเลือกบริโภคน๊ะครับ

สำหรับเรื่องมาตรฐานนั้น แต่ละประเทศหรือภูมิภาคตีความหมายไม่เหมือนกันครับ และบังคับใช้ไม่เหมือนกันด้วย ซึ่งการที่ผู้ผลิตแต่ละรายจะเลือกขอใช้ตรานั้นไม่ได้เป็นตัววัดคุณภาพของผลิตผลแต่อย่างใดเพียงแต่ผู้ผลิตนั้นต้องการตลาดแบบใดมากกว่า อาทิเช่นต้องการตลาดเล็กๆในตัวชุมชน ไม่จำเป็นต้องใช้ตราหรือต้องให้หน่วยงานรับรองมารับรองแต่อย่างใด เป็นเพียงสัญญาใจและการใช้ความน่าเชื่อถือก็เพียงพอ แต่ถ้าต้องการจำหน่ายผลิตผลในระดับประเทศ การเลือกใช้ตรารับรองของ กระทรวงการเกษตรหรือ มูลนิธิ มกท.นั้น สามารถช่วยในเรื่องความเชื่อมั่นของผู้บริโภคได้เป็นอย่างดี แต่ไม่ถึงกับต้องขอใช้ตราของ ต่างประเทศ เพราะจะทำให้เสียค่าใช้จ่ายเพิ่มเสียมากกว่า สำหรับมาตรฐาน หรือ ตรารับรองมาตรฐานเกษตรอินทรีย์ในระดับสากลนั้นมีดังนี้ครับ

ตรารับรอง	มาตรฐาน	หน่วยงานรับรอง
	มาตรฐานเกษตรอินทรีย์ ที่ตั้งอยู่ในเกณฑ์มาตรฐานเกษตรอินทรีย์สากลของสมาพันธ์เกษตรอินทรีย์นานาชาติ (IFOAM)	สำนักงานมาตรฐานเกษตรอินทรีย์ (มกท.) เป็นหน่วยงานของมูลนิธิมาตรฐานเกษตรอินทรีย์ ซึ่งเป็นองค์กรของภาคเอกชนไทย
	มาตรฐานเกษตรอินทรีย์ ที่จัดทำขึ้นโดยระบบเกษตรอินทรีย์แคนาดา Canadian Food Inspection Agency (CFIA)	มีหน่วยงานหลายแห่งที่สามารถให้บริการตรวจสอบรับรองตามมาตรฐานนี้ได้ ส่วนใหญ่เป็นหน่วยตรวจรับรองต่างประเทศ ในประเทศไทย มีเพียง มกท. แห่งเดียว ที่สามารถให้บริการตรวจรับรองตามมาตรฐานนี้ได้
	มาตรฐานเกษตรอินทรีย์ ที่จัดทำขึ้นโดยหน่วยงานต่างๆ ในสังกัดกระทรวงเกษตรและสหกรณ์	สถาบันพืชอินทรีย์ (กรมวิชาการเกษตร) ศูนย์ตรวจรับรองมาตรฐานฟาร์มและผลิตภัณฑ์สัตว์น้ำอินทรีย์ (กรมประมง) และกรมปศุสัตว์
	มาตรฐานเกษตรอินทรีย์ ที่จัดทำโดยแผนงานเกษตรอินทรีย์แห่งชาติ (National Organic Program - NOP) กระทรวงเกษตรสหรัฐ	มีหน่วยงานหลายแห่งที่สามารถให้บริการตรวจสอบรับรองตามมาตรฐานนี้ได้ ส่วนใหญ่เป็นหน่วยตรวจรับรองต่างประเทศ  ในประเทศไทย มีเพียง มกท. แห่งเดียว ที่สามารถให้บริการตรวจรับรองตามมาตรฐานนี้ได้
	มาตรฐานเกษตรอินทรีย์ของสหภาพยุโรปสหภาพยุโรป(EU Standing Committee on Organic Farming - SCOF)	มีหน่วยงานหลายแห่งที่สามารถให้บริการตรวจสอบรับรองตามมาตรฐานนี้ได้ ส่วนใหญ่เป็นหน่วยตรวจรับรองต่างประเทศ  ในประเทศไทย มีเพียง มกท. แห่งเดียว ที่สามารถให้บริการตรวจรับรองตามมาตรฐานนี้ได้
	มาตรฐานเกษตรอินทรีย์ของหน่วยตรวจสอบรับรองเอกชน Bio AgriCert	Bio AgriCert เป็นหน่วยงานรับรองเอกชนของประเทศอิตาลี ซึ่งผู้ผลิตจะต้องได้รับการตรวจรับรองจากหน่วยงานนี้เท่านั้นจึงจะใช้ตรารับรองมาตรฐานี้ได้สำหรับในประเทศไทยมี สาขาในประเทศไทย ที่ให้บริการรับรอง
	มาตรฐานเกษตรอินทรีย์ของหน่วยตรวจสอบรับรองเอกชน Eco Cert	เป็นหน่วยงานรับรองเอกชนของประเทศฝรั่งเศส ซึ่งผู้ผลิตจะต้องได้รับการตรวจรับรองจากหน่วยงานนี้เท่านั้นจึงจะใช้ตรารับรองมาตรฐานี้ได้
	มาตรฐานเกษตรดีที่เหมาะสม ซึ่งเป็นเกณฑ์มาตรฐานอาหารปลอดภัย ของกระทรวงเกษตรและสหกรณ์	หน่วยราชการในสังกัดกระทรวงเกษตรและสหกรณ์ โดยการกำกับดูแลของสำนักงานมาตรฐานเกษตรและอาหารแห่งชาติ (มกอช.)

จากตารางเป็นเพียงตัวอย่างบางส่วนของมาตรฐานเกษตรอินทรีย์สากล ซึ่งในประเทศไทยมีมาตรฐานส่วนภูมิภาคที่ยอมรับกันอีกหลายมาตรฐานเช่น องค์กรมาตรฐานเกษตรอินทรีย์ภาคเหนือ (มอน.) มาตรฐานเกษตรอินทรีย์สุรินทร์ (มก.สร.) เป็นต้น

สำหรับการใช้ตรามาตรฐานของแต่ละหน่วยงานนั้น ผู้ผลิตจะสามารถพิมพ์หรืออ้างอิงลงในผลิตผลหรือผลิตภัณฑ์ ของตนได้นั้นจำเป็นต้องผ่านการรับรองและมีใบประกาศรับรองมาตรฐานของหน่วยงานดังกล่าวก่อนจึงจะสามารถทำได้ การนำตรามาใช้โดยที่ยังไม่ได้ับการรับรองนั้นถือเป็นเรื่องผิดกฏหมาย ซึ่งผู้บริโภคสามารถร้องเรียนหรือขอตรวจสอบจากหน่วยงานนั้นๆได้

เท่านี้คงจะทราบแล้วน๊ะครับเวลาที่เราต้องการผลิตผลหรือสินค้าที่เป็นเกษตรอินทรีย์เราจะมั่นใจได้อย่างไรว่าผลิตผลหรือสินค้าดังกล่าวเป็นเกษตรอินทรีย์และมีความปลอดภัยมากน้อยเพียงไหนและน่าเชื่อถือเพียงใด สามารถดูได้จาก ตรารับรองข้างต้น จากผลิตภัณฑ์ ได้เลยครับ

ส่วนท่านใดที่เป็นผู้ผลิตและอยากได้ใบรับรองบ้างผมจะมากล่าวถึงในบทความต่อไปครับ

เครดิต/ที่มา http://www.greennet.or.th/article/1094
                  http://www.nawachione.org/
                  http://www.actorganic-cert.or.th/